Andrzej Rybiński: wiek, wzrost, waga, kariera

John Travolta

John Travolta (1997)
Imię i nazwisko	John Joseph Travolta
Data i miejsce urodzenia	18 lutego 1954 Englewood, New Jersey
Zawód	aktor, reżyser, producent filmowy, piosenkarz
Współmałżonek	Kelly Preston (1991–2020, jej śmierć)
Lata aktywności	od 1969
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

John Joseph Travolta^[1][2][3] (ur. 18 lutego 1954^[4] w Englewood^[5]) – amerykański aktor i producent filmowy, piosenkarz i artysta estradowy. Status światowej gwiazdy filmowej zyskał dzięki występom w filmach: Gorączka sobotniej nocy^[6], Pulp Fiction i Grease. Dwukrotnie nominowany do Oscara.

W 1985 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6901 Hollywood Boulevard^[7][8].

Życiorys

Urodził się 18 lutego 1954 w Englewood w stanie New Jersey w rodzinie rzymskokatolickiej jako najmłodsze z sześciorga dzieci Salvatore J. Travolty (ur. 27 listopada 1912 w Brooklynie, zm. 18 maja 1995 w Englewood)^[9][10], półprofesjonalnego gracza futbolu amerykańskiego, i Helen Cecilii Travolty (z domu Burke; ur. 18 stycznia 1912 w New Jersey, zm. w grudniu 1978 w hrabstwie Santa Barbara)^[11][12], nauczycielki dramatu i wokalistki radiowego zespołu „Sunshine Sisters”. Jego ojciec był pochodzenia włoskiego, a jego matka była pochodzenia irlandzkiego^[13]. Ma piątkę starszego rodzeństwa; siostry: Ellen (ur. 6 października 1940)^[14], Ann i Margaret, oraz braci: Josepha „Joeya” (ur. 14 października 1950) i Sama^[15]. Był wychowany w wierze rzymskokatolickiej, ale w 1975 przystąpił do kościoła scjentologicznego^{[16][17][18][19]}.

Na scenie zadebiutował rolą w przedstawieniu Who’ll Save the Plowboy?. Uczęszczał do szkoły aktorskiej w Nowym Jorku^[20], gdzie uczył się śpiewu, tańca i aktorstwa. W wieku 16 lat wystąpił w musicalu Bye Bye Birdie. Uczył się w Dwight Morrow High School^[21], ale porzucił szkołę średnią po pierwszej klasie i przeprowadził się w poprzek Hudson do Nowego Jorku, by znaleźć pracę. Brał udział w reklamach telewizyjnych. Dostał rolę na Broadwayu w Over Here! i zaśpiewał piosenkę „Dream Drummin” napisaną przez braci Sherman. Nagrywał także w lokalnych studiach, ale jego piosenki nie znalazły uznania i zostawały szybko zapomniane. W końcu przeprowadził się do Los Angeles, by rozwinąć karierę w show-biznesie.

Jako aktor zadebiutował we wrześniu 1972 rolą ofiary w serialu NBC Emergency. Na dużym ekranie zagrał rolę Billy’ego Nolana w horrorze Briana De Palmy Carrie (1976) ze Sissy Spacek. Dostał też rolę Vinniego Barbarina w sitcomie ABC Welcome Back, Kotter (1975–1979). W lipcu 1976 jego muzyczny przebój „Let Her In” znalazł się na 10. miejscu na liście Billboard Hot 100. Za rolę Tonego Manero w dramacie Johna Badhama Gorączka sobotniej nocy (1977) otrzymał National Board of Review Award oraz nominację do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego^[22] i Złotego Globu dla najlepszego aktora w filmie komediowym lub musicalu^[23]. Sławę przyniosła mu także rola Daniela „Danny’ego” Zuko w musicalu Grease (1978), za którą na 36. ceremonii wręczenia Złotych Globów otrzymał Złoty Glob dla Ulubieńców Światowego Filmu^[24] i drugą w karierze nominację do nagrody dla najlepszego aktora w komedii lub musicalu^[23].

Zagrał w westernie Miejski kowboj (1980) z Debrą Winger. Jego kolejne filmy okazywały się niepowodzeniami – Pozostać żywym (1983; kontynuacja Gorączki sobotniej nocy), W swoim rodzaju (1983; komedia romantyczna z Olivią Newton-John) i Być doskonałym (1985) poniosły komercyjne porażki^[25]. W listopadzie 1985 wziął udział w kolacji inauguracyjnej w Białym Domu, podczas której zatańczył z Dianą, księżną Walii^[26]; nazajutrz zdjęcia pary ukazały się w międzynarodowej prasie^[27].

Po serii niepowodzeń, jakie odnotowały filmy z jego udziałem w latach 80., zagrał w kasowym filmie I kto to mówi (1989). Za rolę Vincenta Vegi w filmie Quentina Tarantino Pulp Fiction (1994) otrzymał drugą w karierze nominację do Oscara^[28][29].

Jego zdjęcia zostały umieszczone na okładkach magazynów: „Harper’s Bazaar”, „Entertainment Weekly”, „McCall’s”, „Rolling Stone”, „Vanity Fair”, „People”, „After Dark”, „Time”, „Esquire”, „Bravo”, „Playgirl”, „InStyle”, „GQ”, „TV Guide”, „Interview”, „Tele Tydzień” i „The Hollywood Reporter”^[30].

Życie prywatne

5 września 1991 ożenił się z aktorką Kelly Preston (zm. 12 lipca 2020). Mieli córkę Ellę Bleu (ur. 3 kwietnia 2000) i synów: Benjamina (ur. 2010^[31]) oraz Jetta (ur. 13 kwietnia 1992, zm. 2 stycznia 2009 w wyniku uderzenia głową w wannę podczas ataku epilepsji). W ostatnich latach życia zmagał się z chorobą Kawasakiego^[32].

Od dziecka był fascynatem lotnictwa, posiada licencję pilota i jest właścicielem czterech samolotów. Gdy nocą 24 listopada 1992 pilotował samolot Gulfstream N728T (później przerejestrowany na N492JT) wraz ze swoją rodziną, awarii uległ generator elektryczny w samolocie, na skutek czego Travolta musiał awaryjnie lądować, kierując się tylko kompasem magnetycznym i światłami miejskimi Waszyngtonu – podczas tego lądowania o mało nie doszło do czołowej kolizji w powietrzu z Boeingiem 727^[33]. Był posiadaczem Boeinga 707–138 pochodzącego z floty Qantas^[34]. W maju 2017 podarował go organizacji HARS zajmującej się restauracją historycznych samolotów związanych z Australią^[35].

Filmografia

Aktor

• Nightmare (1974) jako Mężczyzna przed sklepem
• Diabelski deszcz (The Devil’s Rain, 1975) jako Danny
• Welcome Back, Kotter (1975–1979) jako Vinnie Barbarino
• Tenth Level, The (1976)
• The Boy in the Plastic Bubble (1976) jako Tod Lubitch
• Mr. T and Tina (1976) jako Vinnie Barbarino
• Carrie (1976) jako Billy Nolan
• Gorączka sobotniej nocy (Saturday Night Fever, 1977) jako Tony Manero
• Chwila za chwilą (Moment by Moment, 1978) jako Strip
• Grease (1978) jako Danny Zuko
• Miejski kowboj (Urban Cowboy, 1980) jako „Bud”
• Wybuch (Blow Out, 1981) jako Jack
• Pozostać żywym (1983) jako Tony Manero
• W swoim rodzaju (Two of a Kind, 1983) jako Zack Melon
• Być doskonałym (Perfect, 1985) jako Adam Lawrence
• That’s Dancing! (1985) jako tancerz
• The Dumb Waiter (1987) jako Ben
• Basements (1987) jako Ben
• The Experts (1989) jako Travis
• I kto to mówi (Look Who’s Talking, 1989) jako James Ubriacco
• Twist of Fate (1989)
• I kto to mówi 2 (Look Who’s Talking Too, 1990) jako James Ubriacco
• Magia muzyki (Shout, 1991) jako Jack Cabe
• Łańcuchy złota (Chains of Gold, 1991) jako Scott Barnes
• Opiekun (Eyes of an Angel, 1991) jako Bobby
• Borys i Natasza (Boris and Natasha, 1992) jako on sam
• I kto to mówi 3 (Look Who’s Talking Now, 1993) jako James Ubriacco
• Pulp Fiction (1994) jako Vincent Vega
• Dorwać małego (Get Shorty, 1995) jako Chili Palmer
• Brzemię białego człowieka (White Man’s Burden, 1995) jako Louis Pinnock
• Tajna broń (Broken Arrow, 1996) jako Vic Deakins
• Michael (1996) jako Michael
• Fenomen (Phenomenon, 1996) jako George Malley
• Miejski obłęd (Mad City, 1997) jako Sam Baily
• Jak jej nie kochać (She’s so lovely, 1997) jako Joey
• Bez twarzy (Face/Off, 1997) jako Sean Archer
• You’re Still Not Fooling Anybody (1997) jako Vincent Vega
• Barwy kampanii (Primary Colors, 1998) jako Gubernator Jack Stanton
• Cienka czerwona linia (The Thin Red Line, 1998) jako generał Quintard
• Adwokat (A Civil Action, 1998) jako Jan Schlichtmann
• Córka generała (General’s Daughter, 1999) jako oficer Paul Brenner
• Forever Hollywood (1999) jako on sam
• Nasz przyjaciel, Martin (Our Friend, Martin, 1999) jako ojciec Kyla (głos)
• Numer stulecia (Lucky Numbers, 2000) jako Russ Richards
• Bitwa o Ziemię (Battlefield Earth: A Saga of the Year 3000, 2000) jako Terl, szef bezpieczeństwa
• Kod dostępu (Swordfish, 2001) jako Gabriel Shear
• Teren prywatny (Domestic Disturbance, 2001) jako Frank Morrison
• Austin Powers i Złoty Członek (Austin Powers in Goldmember, 2002) jako on sam
• Sekcja 8. (Basic, 2003) jako Hardy
• Punisher (The Punisher, 2004) jako Howard Saint
• Płonąca pułapka (Ladder 49, 2004) jako kapitan Kennedy
• Lokatorka (A Love Song for Bobby Long, 2004) jako Bobby Lang
• Wspaniałe pustkowie. Spacer po Księżycu 3D (Magnificent Desolation: Walking on the Moon 3D, 2005) jako Jim Irwin (głos)
• Be Cool (2005) jako Chili Palmer
• Samotne serca (Lonely Hearts, 2006) jako Elmer C. Robinson
• 2004: A Light Knight’s Odyssey (2006) jako Dave (głos)
• Gang dzikich wieprzy (Wild Hogs, 2007)
• Lakier do włosów (Hairspray, 2007) jako Edna Turnblad
• Piorun (The Bolt, 2008) jako Bolt (głos)
• Metro strachu (The Taking of Pelham 123, 2009) jako Bernard Ryder
• Stare wygi (Old Dogs, 2009) jako Charlie
• Pozdrowienia z Paryża (From Paris with love, 2010) jako Wax
• For Love of Liberty: The Story of America’s Black Patriots (2010, głos)
• Savages: Ponad bezprawiem (Savages, 2012) jako agent Dennis
• Sezon na zabijanie (Killing Season, 2013) jako Emil Kovač
• Fałszerz (The Forger, 2014) jako Raymond J. Cutter
• Gummy Bear The Movie (2014) jako Gummy Bear (głos)
• Burza (Life on the Line, 2015) jako Beau
• Ryzykowny układ (Criminal Activities, 2015) jako Eddie
• Gotti: In the Shadow of My Father (2015) jako John Gotti Sr.
• Dolina przemocy (In a Valley of Violence, 2016) jako szeryf
• Jestem zemstą (I Am Wrath, 2016) jako Stanley Hill
• American Crime Story (2016) jako Robert Shapiro
• The Life and Death of John Gotti (2017) jako John Gotti
• Szybki jak śmierć (Speed Kills, 2018) jako Ben Aronoff
• Fanatyk (The Fanatic, 2019) jako Moose
• Zatruta róża (The Poison Rose, 2019) jako Carson Philips
• Na zakręcie (Trading Paint, 2019) jako Sam Munroe
• Die Hart (2020) jako Ron Wilcox
• Pasterz (The Shepherd 2023) jako John Kavanaugh

Scenarzysta

• Łańcuchy złota (Chains of Gold, 1991)

Producent

• Jak jej nie kochać (She’s so lovely, 1997)
• Bitwa o Ziemię (Battlefield Earth: A Saga of the Year 3000, 2000)
• Ryzykowny układ (Criminal Activities, 2015)
• American Crime Story (2016)

Aktor gościnnie

• Owen Marshall: Counselor at Law (1971–1974)
• Emergency! (1972–1977) jako Chuck Benson (1972)

Nagrody

Przypisy

Linki zewnętrzne

• John Travolta w bazie IMDb (ang.)
• John Travolta w bazie Notable Names Database (ang.)
• John Travolta w bazie Filmweb
• John Travolta w bazie Discogs.com (ang.)