| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1757 |
| Medium | |
| Wymiary |
64 × 48 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Gitarzysta (fr. L'Oiseleur accordant sa guitare) – obraz olejny na płótnie francuskiego malarza Jeana-Baptiste’a Greuze’a namalowany ok. 1757 w czasie pobytu autora w Rzymie. Dzieło znajduje się obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie i eksponowany jest w VII sali, w ramach Galerii Malarstwa Włoskiego i Francuskiego (nr inw. M. Ob. 914).
Opis
Obraz przedstawia młodego mężczyznę strojącego gitarę. Wyposażenie skromnego pomieszczenia świadczy, że bohater płótna jest ptasznikiem, czyli łowcą ptaków. Zgromadzone akcesoria myśliwskie mają podwójną wymowę – od dawna bowiem symbolizowały uwodziciela, czyli łowcę kobiet.
Płótno wystawione zostało w 1757 w paryskim Salonie. Greuze wystawił jednocześnie dwie wersje tego samego tematu, drugi obraz znajduje się obecnie w Musée des Beaux-Arts w Nantes, rodzinnym mieście malarza. Według krytyki oba dzieła reprezentują malarstwo rodzajowe, inspirowane sztuką holenderską[1].
Historia obrazu
Gitarzysta początkowo wchodził w skład kolekcji J. B. L. Boyer de Fonscolombe, w połowie XIX wieku został zakupiony przez Ksawerego Branickiego. Do Polski został przewieziony ok. 1900, przechowywany był w warszawskim pałacu Róży Branickiej przy ulicy Nowy Świat i w Wilanowie. W 1926, gdy podzielono majątek Branickich pomiędzy troje spadkobierców, obraz przypadł w udziale Jadwidze z Branickich Reyowej, która przewiozła go do Przecławia.
W czasie II wojny światowej obraz ukryto pod Krakowem. Kiedy przed wejściem Rosjan rodzina właścicieli zdecydowała się opuścić Polskę, dzieła sztuki przekazano w ramach tzw. depozytu sapieżyńskiego do magazynów kurii metropolitarnej w Krakowie[2]. W 1952 dzieła sztuki zgromadzone w depozycie sapieżyńskim skonfiskowało państwo i Gitarzysta został umieszczony w 1954 w Muzeum Narodowym w Warszawie, gdzie przebywa do dzisiaj.
W latach 1990, 1997 i 2003 trzech różnych spadkobierców właścicieli obrazu podjęło kroki prawne w celu jego odzyskania. Odbyły się w tej sprawie dwie rozprawy sądowe, wyrok pierwszej nakazywał zwrot dzieła sztuki właścicielom, natomiast wyrok w sprawie apelacyjnej zasądził pozostawienie obrazu w muzeum[3][4].
Przypisy
Bibliografia
- Dorota Folga-Januszewska, Lech Majewski, Dorota Nowacka, Grażyna Bastek: 111 arcydzieł Muzeum Narodowego w Warszawie. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, Muzeum Narodowe, 2000. ISBN 83-88072-31-5 (KAW).