| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Wysokość |
3 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2021) • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
(+7) 40150 | ||||
| Kod pocztowy |
238530, 238326 | ||||
Położenie na mapie obwodu królewieckiego  | |||||
Położenie na mapie Rosji  | |||||
 54°57′N 20°29′E/54,950000 20,483333
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Zielenogradsk, Koronowo[2], Kranc[3],(ros. Зеленоградск, niem. Cranz, lit. Krantas) – miasto w Rosji, w obwodzie królewieckim położone 30 km na północ od Królewca, centrum administracyjne rejonu zielenogradskiego.
Historia
Pierwotnie pruska wieś rybacka Cranzkuhren na wybrzeżu Morza Bałtyckiego, po opanowaniu przez zakon krzyżacki otrzymała nazwę Cranz.
W XIX wieku stanowiła popularną miejscowość letniskową, szczególnie po uruchomieniu linii kolejowej do Królewca w 1885 roku. W latach 1816–1895 znana jako das königliche Bad, czyli królewski kurort. Przed II wojną światową miejscowość liczyła 6000 mieszkańców i nie miała statusu miasta.
Miejscowość mało ucierpiała w czasie wojny i po ucieczce Niemców została zajęta przez Armię Czerwoną. Po wojnie Koronowo wcielono do ZSRR i nadano w 1945 roku obecną nazwę i status miasta. W tym okresie miasto straciło turystów na rzecz sąsiednich Ruszowic, lecz odzyskało ich w ostatnich latach, ze względu na szeroką plażę i promenadę nadmorską stając się modnym miejscem wypoczynku.
Zabytki
- neogotycka kaplica katolicka (obecnie prawosławna cerkiew św. Andrzeja), zbudowana w latach 1903–1904
- poewangelicki kościół św. Wojciecha-Adalberta (obecnie cerkiew prawosławna Przemienienia Pańskiego)
- 40-metrowa wieża ciśnień
- Willa Krell (od 2014 roku siedziba muzeum regionalnego – Zielenogradskij krajewiedczeskij muziej)[4]
- hotel Prusy Wschodnie z 1906 r., z kotwicą i wizerunkiem rybaka na elewacji
W mieście działał klasztor elżbietanek, ponadto istniała kaplica baptystów i synagoga.
Polacy w mieście
W latach 1466–1657 miejscowość była częścią lenna Korony Królestwa Polskiego[potrzebny przypis]. W 1824 roku w drodze do Petersburga miasto odwiedził Adam Mickiewicz. W sierpniu 2015 w mieście został odsłonięty pomnik polskiego poety[5].
Według danych z rosyjskiego spisu powszechnego z 2010 roku Polacy stanowią 0,3% mieszkańców miasta.
Galeria
-
Plaża -
Promenada -
Sanatorium -
Urząd Miasta -
Kościół prawosławny Przemienienia Pańskiego, dawniej ewangelicki -
Kościół prawosławny św. Andrzeja, dawniej katolicki -
Policja -
Dom na ulicy Turgieniewa -
Pomnik Piotra Stołypina -
Stara Poczta -
Wieża ciśnień z 1904 roku
Miasta partnerskie
Przypisy
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года [online] [dostęp 2021-06-13] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-02] (ros.).
- ↑ Okręg Mazurski : mapa komunikacyjno - administracyjna z niemiecko-polskim i polsko-niemieckim słownikiem nazw : podziałka 1:500 000
- ↑ Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego
- ↑ История - Зеленоградский краеведческий музей [online], cranz-muzeum.ru [dostęp 2023-03-20].
- ↑ W Obwodzie Kaliningradzkim – pomnik Adama Mickiewicza. zw.lt, 2015-08-08. [dostęp 2022-02-21].
Bibliografia
- Handbuch der historischen Stätten, Ost- und Westpreussen, hrsg. von Erich Weise, Stuttgart, Kröner, 1981, ISBN 3-520-31701-X (unveränd. Nachdr. d. 1. Aufl. 1966)
- Walter Dignath, Herbert Ziesmann, Die Kirchen des Samlandes. Eine Dokumentation, Leer, Rautenberg, 1987, ISBN 3-7921-0355-9
- Andrzej Rzempołuch, Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich, Olsztyn: Remix, 1992, ISBN 83-900155-1-X, OCLC 833969011.
- Juri Iwanow, Königsberg und Umgebung, Dülmen, Laumann-Verl., 1994, ISBN 3-87466-185-7
- Vadim Jur'evič Kurpakov, Kaliningradskaja oblast. Putevoditel, Kaliningrad, Terra Baltika, 2007, ISBN 978-5-98777-012-2