| Uniwersytet Warszawski | |
 Budynek CeNT II, siedziba Wydziału Fizyki | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Adres |
02-093 Warszawa |
| Dziekan |
prof. dr hab. Dariusz Wasik |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°12′44,6″N 20°58′58,8″E/52,212400 20,983000
| |
| Strona internetowa | |
Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego (FUW) – wydział Uniwersytetu Warszawskiego prowadzący badania naukowe i kształcący (studia I, II i III stopnia) w dziedzinach:
- fizyka,
- astronomia,
- zastosowania fizyki w biologii i medycynie,
- nanoinżynieria (kierunek prowadzony wspólnie z Wydziałem Chemii),
- energetyka i chemia jądrowa (kierunek prowadzony wspólnie z Wydziałem Chemii),
- geofizyka w geologii (kierunek prowadzony wspólnie z Wydziałem Geologii)[1].
W 1997 roku Wydział Fizyki został animatorem Warszawskiego Festiwalu Nauki[2].
W 2013 roku Wydział zdobył status Historycznego Miejsca Europejskiego Towarzystwa Fizycznego – tytuł ten nadawany jest miejscom szczególnie ważnym dla rozwoju europejskiej fizyki[3].
Struktura
Wydział składa się z następujących jednostek[4]:
Instytut Fizyki Doświadczalnej (IFD)
- Zakład Biofizyki,
- Zakład Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych,
- Zakład Fizyki Biomedycznej,
- Zakład Fizyki Ciała Stałego,
- Zakład Fizyki Jądrowej,
- Zakład Optyki,
- Zakład Struktury Materii Skondensowanej.
Instytut Fizyki Teoretycznej (IFT)
- Katedra Fizyki Materii Skondensowanej,
- Katedra Modelowania Układów Złożonych,
- Katedra Optyki Kwantowej i Fizyki Atomowej,
- Katedra Teorii Cząstek i Oddziaływań Elementarnych,
- Katedra Teorii Oddziaływań Silnych i Elektrosłabych,
- Katedra Teorii Względności i Grawitacji,
- Pracownia Fizyki Komputerowej.
Instytut Geofizyki (IGF)
- Zakład Fizyki Atmosfery,
- Zakład Fizyki Litosfery,
- Zakład Optyki Informacyjnej.
Obserwatorium Astronomiczne
- Zakład Astronomii Pozagalaktycznej,
- Zakład Astrofizyki Teoretycznej,
- Katedra Astrofizyki Obserwacyjnej,
- Pracownia Instumentalno-Dydaktyczna w Ostrowiku.
Katedra Metod Matematycznych Fizyki (KMMF)
Władze
- Dziekan – prof. dr hab. Dariusz Wasik,
- Prodziekan ds. finansowych – prof. dr hab. Adam Babiński,
- Prodziekan ds. badań naukowych i rozwoju – prof. dr hab. Wojciech Satuła,
- Prodziekan ds. studenckich – dr hab. Krzysztof Turzyński[4].
Historia
Ewolucja
Fizyka i astronomia były uprawiane na Uniwersytecie Warszawskim już od czasu utworzenia go w 1816 roku. Mieściły się organizacyjnie w ramach różnych wydziałów:
- do 1926 roku – Wydziału Filozoficznego,
- do 1949 roku – Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego,
- przez następne trzy lata – Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii,
- przez kolejne 16 lat – Wydziału Matematyki i Fizyki,
- w 1969 roku powstał samodzielny Wydział Fizyki[5].
Od 1921 Zakład Fizyki Doświadczalnej, a później kolejne jednostki, które tworzył, miał siedzibę w budynku Hoża 69. W 2014 r. zasadnicza część wydziału przeniosła się na Kampus Ochota[6].
Nagrody dla pracowników wydziału
Pracownicy FUW – i poprzedzających go jednostek związanych z fizyką i astronomią – zdobywali najwyższe polskie nagrody przyznawane w tych dziedzinach. Przykładem jest ośmiokrotna Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej („polski Nobel”) – najpierw w obszarze nauk ścisłych (1992–2010), a potem nauk matematyczno-fizycznych i inżynierskich (od 2011):
- 1993: Stanisław Woronowicz,
- 2002: Andrzej Udalski,
- 2003: Marek Pfützner,
- 2006: Tomasz Dietl,
- 2014: Iwo Białynicki-Birula,
- 2017: Andrzej Trautman,
- 2018: Krzysztof Pachucki,
- 2020: Krzysztof M. Górski.
Kadry Wydziału Fizyki zdobywały też kilkunastokrotnie Medal Mariana Smoluchowskiego – najwyższe odznaczenie przyznawane przez Polskie Towarzystwo Fizyczne:
- 1965: Wojciech Rubinowicz,
- 1969: Jerzy Pniewski i Marian Danysz,
- 1972: Leonard Sosnowski,
- 1976: Arkadiusz Piekara,
- 1986: Andrzej Trautman,
- 1987: Wojciech Królikowski,
- 1989: Zdzisław Szymański,
- 1999: Andrzej Kajetan Wróblewski,
- 2002: David Shugar,
- 2003–2004: Stefan Pokorski,
- 2005: Jan Żylicz,
- 2010: Tomasz Dietl,
- 2021: Iwo Białynicki-Birula.
Trzech pracowników FUW – Andrzej Trautman, Tomasz Dietl i Iwo Białynicki-Birula – otrzymało obie powyższe nagrody.
Kadry Wydziału – konkretniej KMMF – zdobywały też najwyższe polskie wyróżnienia matematyczne:
- 1960: Nagroda Główna PTM im. Stefana Banacha (Krzysztof Maurin),
- 2009: Medal im. Stefana Banacha od Prezydium PAN (Stanisław Woronowicz).
Stanowiska pracowników
Pracownicy Wydziału zostawali też prezesami PTF:
- Stefan Pieńkowski (1923–1930, 1938, 1947–1949),
- Czesław Białobrzeski (1934–1938),
- Wojciech Rubinowicz (1949–1952, 1961–1974)
- Andrzej Sołtan (1952–1955),
- Leopold Infeld (1955–1957),
- Zdzisław Wilhelmi (1974–1981),
- Tadeusz Skaliński (1981–1987),
- Janusz Zakrzewski (1987–1991),
- Stefan Pokorski (1991–1993),
- Katarzyna Chałasińska-Macukow (2014–2017).
Co najmniej troje naukowców związanych z UW – w tym FUW – zostawało prezesami Polskiego Towarzystwa Astronomicznego:
- Włodzimierz Zonn (1952–1956 i 1963–1975),
- Stefan Piotrowski (1956–1959),
- Bożena Czerny (2011–2013).
Fizycy na Uniwersytecie Warszawskim mieli też wkład w jego organizację; pięcioro z nich zostawało rektorami UW:
- Józef Karol Skrodzki (1831),
- Stefan Pieńkowski (1925–1926, 1933–1936, 1945–1947),
- Grzegorz Białkowski (1985–1989),
- Andrzej Kajetan Wróblewski (1989–1993),
- Katarzyna Chałasińska-Macukow (2005–2012).
Inne wydarzenia
Wydział Fizyki odegrał też rolę w rozwoju informatyki i internetu w Polsce. Pierwszy e-mail w Polsce został wysłany z Wydziału Fizyki 17 sierpnia 1991 roku. Pierwszy polski serwer WWW zaczął funkcjonować w 1993 roku na Wydziale Fizyki (kopię strony można zobaczyć tutaj).
Osoby związane z Wydziałem Fizyki UW
- Pracownicy
- Grzegorz Białkowski
- Czesław Białobrzeski
- Iwo Białynicki-Birula
- Katarzyna Chałasińska-Macukow
- Leszek Czechowski
- Marian Danysz
- Tomasz Dietl
- Jacek Dobaczewski
- Andrzej Dragan
- Waldemar Gorzkowski
- Marek Grad
- Andrzej Hennel
- Leopold Infeld
- Jacek Karpiński
- Jerzy Lewandowski (fizyk)
- Szymon Malinowski
- Krzysztof Markowicz
- Krzysztof Maurin
- Krzysztof Meissner
- Hanna Pawłowska
- Arkadiusz Piekara
- Stefan Pieńkowski
- Jerzy Plebański
- Jerzy Pniewski
- Stefan Pokorski
- Wojciech Rubinowicz
- Teresa Rząca-Urban
- Andrzej Sołtan
- Ryszard Sosnowski
- Andrzej Trautman
- Zdzisław Wilhelmi
- Stanisław Woronowicz
- Andrzej Kajetan Wróblewski
- Andrzej Wysmołek
- Studenci i absolwenci (wyjąwszy późniejszych pracowników)
Galeria
-
Kompleks budynków przy ul. Pasteura: budowa Centrum Nowych Technologii II (CeNT II) UW, po prawej Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów UW, na pierwszym planie nieistniejąca już hala maszyn przy Instytucie Geofizyki UW (po prawej za drzewem) -
Siedziba Obserwatorium Astronomicznego w Alejach Ujazdowskich w Warszawie -
-
Obserwatorium UW Las Campanas Observatory w Chile
Przypisy
- ↑ Studia na Wydziale Fizyki UW. Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2015-05-06]. (pol.).
- ↑ Historia Festiwalu Nauki. Festiwal Nauki. [dostęp 2016-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-28)]. (pol.).
- ↑ European Physical Society w wyjątkowy sposób doceniło fizykę na Hożej. FUW, 2013-01-10. [dostęp 2013-06-08]. (pol.).
- ↑ a b Struktura organizacyjna. Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2016-09-01]. (pol.).
- ↑ Historia Wydziału Fizyki
- ↑ Stolica/Fizycy świętują stulecie nauki i odkryć przy słynnej "Hożej" [online], Nauka w Polsce, 10 września 2021.
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego
- Samorząd Studentów Wydziału Fizyki UW
Kanały na YouTube [dostęp 2023-04-14]:
