Jan Frycz: wiek, wzrost, waga, biografia

Drogi krajowe w Polsce
Ilustracja
Droga krajowa nr 4 w okolicach Katowic.
Państwo

 Polska

Zarządca dróg

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad

Prezydenci miast na prawach powiatu[a]

Długość:
• całkowita
autostrad
dróg ekspresowych
dróg krajowych


19 477,4[1] km
1714,6[b][2] km
2694[c][2] km
15 068,6[3] km

Strona internetowa

Drogi krajowe w Polsce – główna sieć dróg kołowych w Polsce, najwyższa z kategorii dróg publicznych, umożliwiająca krajową i międzynarodową komunikację kołową pomiędzy dużymi miastami oraz ogólnodostępnymi przejściami granicznymi, rekomendowana do ruchu długodystansowego i tranzytowego. Obejmuje również autostrady i drogi ekspresowe.

Od 1 kwietnia 2002 system dróg krajowych w Polsce podlega Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA). Wyjątkiem są miasta na prawach powiatu, na terenie których znajdujące się drogi krajowe (oprócz autostrad i dróg ekspresowych) są zarządzane przez samorząd miejski (prezydentów miast). Obecna numeracja ewidencyjna dróg krajowych obowiązuje – z drobnymi zmianami – od 9 maja 2001. Polskie drogi krajowe numeruje się białymi cyframi na czerwonym tle (znak E-15a). Drogowskazy na drogach krajowych (oprócz autostrad) mają zielone tło. Od 1 stycznia 2020 na terenie Polski funkcjonuje 96 dróg krajowych, o numerach 1 – 68 oraz 70 – 97. Najdłuższą z nich jest droga nr 8 (relacji Kudowa-ZdrójRaczki) licząca 804 km, zaś najkrótszą – droga nr 96 mierząca 1,5 km. Przed 2014 r. najkrótszą drogą krajową była droga nr 85 o długości 4,774 km.

Drogi o przebiegu zbliżonym do południkowego mają co do zasady numery nieparzyste, a drogi o przebiegu równoleżnikowymparzyste. Najważniejsze szlaki tranzytowe otrzymują najniższe numery (np. drogi 1 i 2, krzyżujące się w centrum kraju). Autostrady i drogi ekspresowe budowane są równolegle do najważniejszych dróg krajowych, a w celu uniknięcia nieporozumień dotychczasowy numer drogi krajowej otrzymuje autostrada lub droga ekspresowa (poprzedzony literą A lub S), natomiast pierwotna droga krajowa:

  • zachowuje kategorię drogi krajowej, lecz otrzymuje nowy numer ewidencyjny zwiększony o 90 w stosunku do wcześniejszego numeru ewidencyjnego (dzieje się tak w przypadku, gdy nowo wybudowana autostrada jest płatna, a droga krajowa stanowi bezpłatną drogę alternatywną),
  • otrzymuje nową kategoriędrogi wojewódzkiej (wcześniej drogi gminnej) i nowy numer ewidencyjny właściwy dla tej kategorii.

Drogom krajowym w Polsce nadaje się jedną z trzech możliwych klas: A (autostrada), S (droga ekspresowa) lub GP (droga główna ruchu przyspieszonego).

Według stanu na 31 grudnia 2015 sieć dróg krajowych w Polsce obejmowała 19 292,8 km[4].

Według stanu na 31 grudnia 2020 sieć dróg krajowych w Polsce wynosiła 19 477,4 km[1], z czego 17 782 km były zarządzane przez GDDKiA[2].

Mapa sieci dróg krajowych w Polsce.

     Drogi krajowe

     Drogi ekspresowe

     Autostrady

     Autostrady płatne

     Planowane drogi

Historia dróg krajowych

Na przestrzeni lat drogi krajowe posiadały różne określenia oraz zmianom ulegała wielkość sieci.

15 stycznia 1921, na mocy Ustawy z 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych, wprowadzono drogi państwowe[5]. Stanowiły one najważniejszą kategorię dróg publicznych, mającą znaczenie ogólnopaństwowe. Podzielone były na trzy kategorie:

  • kategoria I – drogi łączące Warszawę z granicą państwa oraz kresami; całkowita długość (z odnogami): 4503 km,
  • kategoria II – drogi o przebiegu północ-południe; całkowita długość (z odnogami): 2670 km,
  • kategoria III – drogi o przebiegu wschód-zachód; całkowita długość (z odnogami): 3327 km.

Łączna długość ówczesnych dróg państwowych wynosiła 10 500 km.

Po II wojnie światowej sieć dróg państwowych uległa zmianie. W 1952 r. nadano nowe oznaczenia[6], które z późniejszymi zmianami[7] obowiązywały do 14 lutego 1986. Numeracja dróg państwowych była częściowo usystematyzowana – drogi o niższych numerach (10-19) rozpoczynały swój przebieg w Warszawie lub jej okolicach[8]:

W 1968[9] na drogach państwowych pokrywających się z trasami europejskimi zaprzestano stosowania oznakowania krajowej numeracji trasy[10].

1 października 1985 pojęcie „drogi państwowe” zastąpiono pojęciem „drogi krajowe”[11], a w grudniu 1985 r. opracowano reformę sieci drogowej[12]. Niektóre z wprowadzonych 14 lutego 1986 numerów dróg krajowych mają do dziś niezmieniony przebieg. 1 stycznia 1999[13] zaczął obowiązywać podział na numery jedno-, dwu-, trzy- i pięciocyfrowe. Najwyższy z nich dotyczył drogi krajowej nr 48143 FrampolGorajecSzczebrzeszyn[13][14] (obecnie droga nr 74). W 2000 r. ponownie dokonano reformy sieci drogowej – opracowano nowy przebieg dróg krajowych, z których trasy mające oznaczenia jedno- i dwucyfrowe zachowały kategorię[15], zaś trzycyfrowe przeklasyfikowano na drogi wojewódzkie[15] oraz zniesiono pięciocyfrowe.

Klasyfikacja

Do dróg krajowych zgodnie z Ustawą o drogach publicznych zalicza się[16]:

  1. autostrady i drogi ekspresowe oraz drogi leżące w ich ciągach do czasu wybudowania autostrad i dróg ekspresowych;
  2. drogi międzynarodowe;
  3. drogi stanowiące inne połączenia zapewniające spójność sieci dróg krajowych;
  4. drogi dojazdowe do ogólnodostępnych przejść granicznych obsługujących ruch osobowy i towarowy bez ograniczeń ciężaru całkowitego pojazdów (zespołu pojazdów) lub wyłącznie ruch towarowy bez ograniczeń ciężaru całkowitego pojazdów (zespołu pojazdów);
  5. drogi alternatywne dla autostrad płatnych;
  6. drogi stanowiące ciągi obwodnicowe dużych aglomeracji miejskich.

Wykaz dróg krajowych

Podany niżej wykaz dróg jest zgodny z Zarządzeniem Nr 6 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 kwietnia 2024 r. w sprawie nadania numerów drogom krajowym:

Numer Przebieg
DK1 6 (Pruszcz Gdański) – GrudziądzToruńWłocławekŁódźPiotrków TrybunalskiCzęstochowaPyrzowicePiekary ŚląskieBytomGliwiceŻoryGorzyczki – granica państwa

Pyrzowice (węzeł „Pyrzowice”) – Podwarpie (węzeł „Podwarpie”) – Dąbrowa GórniczaTychyBielsko-BiałaŻywiecLalikiZwardoń – granica państwa

DK2 granica państwa – ŚwieckoRzepinPoznańKoninŁódźWarszawaMińsk MazowieckiSiedlceMiędzyrzec PodlaskiBiała PodlaskaTerespol – granica państwa
DK3 ŚwinoujścieSzczecinGoleniówGorzów WielkopolskiZielona GóraLubinLegnicaBolkówJelenia GóraJakuszyce – granica państwa

5 (węzeł „Kamienna Góra”) – Lubawka – granica państwa

DK4 granica państwa – Jędrzychowice – węzeł „Zgorzelec” – KrzyżowaWrocławPrądyNogowczyceGliwiceKatowiceChrzanówKrakówTarnówDębicaRzeszówJarosławRadymnoKorczowa – granica państwa
DK5 1 (węzeł „Nowe Marzy”) – ŚwiecieBydgoszczGnieznoPoznań (węzeł „Poznań Wschód” – węzeł „Poznań Zachód”) – LesznoWrocławKostomłotyDobromierzBolków3 (węzeł „Kamienna Góra”)

7 (węzeł „Ostróda Południe”) – 16 (Wirwajdy)

DK6 granica państwa – KołbaskowoSzczecinGoleniówPłotyKołobrzegKoszalinKarwiceSłupskLęborkSzemudGdyniaGdańskStraszynŁęgowo
DK7 Gdynia (skrzyżowanie z ul. Morską) – 6 (węzeł „Gdynia Wielki Kack”) – … – 20 (Żukowo) – GdańskElblągOstródaOlsztynekPłońskWarszawaJankiGrójecRadomKielce – Miechów (węzeł „Miechów”) – … – 7 (Miechów) – KrakówMyśleniceRabka-ZdrójChyżne – granica państwa

Warszawa (węzeł „Warszawa Lotnisko”) – Lesznowola


Tarczyn (węzeł „Tarczyn Północ”) – węzeł „Tarczyn Południe”


Kraków (węzeł „Kraków Nowa Huta” – węzeł „Kraków Bieżanów”)

DK8 granica państwa – Kudowa-ZdrójKłodzkoZąbkowice ŚląskieWrocławOleśnicaSycówKępnoZłoczewSieradz1 (węzeł „Łódź Południe”) – Piotrków TrybunalskiRawa MazowieckaWarszawaRadzyminWyszkówOstrów MazowieckaZambrówBiałystokKorycinAugustówRaczki (węzeł „Raczki”)
DK9 RadomIłżaOstrowiec ŚwiętokrzyskiOpatówLipnikKlimontówŁoniówNagnajówKolbuszowaGłogów MałopolskiRzeszów (węzeł „Rzeszów Północ”)
DK10 granica państwa – LubieszynSzczecinStargardWałczPiła5 (węzeł „Bydgoszcz Zachód” – węzeł „Bydgoszcz Błonie”) – WypaleniskaPrzyłubieToruńLipnoSierpcDrobinPłońsk
DK11 Kołobrzeg6 (węzeł „Kołobrzeg Wschód”) – KoszalinBoboliceSzczecinekPodgajePiłaUjścieChodzieżObornikiPoznańKórnikJarocinPleszewOstrów WielkopolskiOstrzeszówKępnoKluczborkLubliniecTworógBytom
DK12 granica państwa – ŁęknicaŻaryŻagańSzprotawaPrzemkówRadwanice3 (Drożów) – GłogówSzlichtyngowaWschowaLesznoGostyńJarocinPleszewKaliszBłaszkiSieradzŁaskRzgówPiotrków TrybunalskiSulejówOpocznoPrzysuchaRadomZwoleńPuławyKurówLublinPiaskiChełmDorohusk – granica państwa
DK13 SzczecinKołbaskowoRosówek – granica państwa
DK14 92 (Łowicz) – 2 (węzeł „Stryków” – węzeł „Emilia”) – ZgierzŁódźDobroń8 (węzeł „Róża”)

2 (węzeł „Stryków”) – Łódź – 14 (węzeł „Łódź Lublinek”)

DK15 TrzebnicaMiliczKrotoszynJarocinMiąskowoMiłosławWrześniaGniezno – … – TrzemesznoWylatowoStrzelnoInowrocławToruńBrodnicaLubawa5 (węzeł „Ostróda Zachód”)
DK16 91 (Dolna Grupa) – GrudziądzIława5 (Wirwajdy) – … – 7 (węzeł „Ostróda Południe”) – OlsztynMrągowoEłkAugustówPomorzePoćkunyOgrodniki – granica państwa
DK17 Warszawa (Zakręt) – GarwolinRykiKurówLublinPiaskiKrasnystawZamośćTomaszów LubelskiHrebenne – granica państwa
DK18 granica państwa – OlszynaGolniceKrzyżowa
DK19 granica państwa – KuźnicaBiałystokSiemiatyczeMiędzyrzec PodlaskiKockLubartówLublinKraśnikJanów LubelskiNiskoSokołów MałopolskiRzeszówBabicaLutczaDomaradzMiejsce PiastoweDuklaBarwinek – granica państwa

Świlcza (węzeł „Świlcza”) – Kielanówka (węzeł „Rzeszów Południe”)

DK20 10 (węzeł „Stargard Wschód”) – StargardChociwelWęgorzynoDrawsko PomorskieCzaplinekSzczecinekBiały BórMiastkoBytówKościerzyna – Żukowo – 6 (węzeł „Chwaszczyno”)
DK21 MiastkoSuchorzeSłupskUstka
DK22 granica państwa – KostrzynWałdowiceGorzów WielkopolskiWałczCzłuchówChojniceStarogard GdańskiCzarlinMalborkStare PoleElblągChruścielGrzechotki – granica państwa
DK23 MyślibórzDębnoSarbinowo
DK24 PniewyGorzyńSkwierzynaWałdowice
DK25 BoboliceBiały BórCzłuchówSępólno KrajeńskieKoronowoBydgoszcz (węzeł „Bydgoszcz Opławiec” – węzeł „Bydgoszcz Południe”) – InowrocławStrzelnoŚlesinKoninKaliszOstrów WielkopolskiAntonin8 (węzeł „Oleśnica Północ”)
DK26 granica państwa – Krajnik DolnyChojnaMyślibórz3 (węzeł „Myślibórz”)
DK27 granica państwa – PrzewózŻaryZielona Góra
DK28 44 (Zator) – WadowiceRabka-ZdrójLimanowaNowy SączGorliceJasłoKrosnoSanokKuźminaBirczaPrzemyślMedyka – granica państwa
DK29 granica państwa – Słubice32 (Krosno Odrzańskie)
DK30 4 (węzeł „Zgorzelec”) – LubańGryfów ŚląskiPasiecznikJelenia Góra
DK31 SzczecinGryfinoChojnaSarbinowoKostrzynSłubice
DK32 granica państwa – GubinekPołupinZielona GóraSulechówWolsztyn5 (węzeł „Stęszew”)
DK33 KłodzkoMiędzylesieBoboszów – granica państwa
DK34 ŚwiebodziceDobromierz
DK35 granica państwa – GolińskMieroszówWałbrzychŚwiebodziceŚwidnica – droga 4 (węzeł „Bielany Wrocławskie”)
DK36 ProchowiceLubinŚcinawaWińskoZałęczeRawiczKrotoszynOstrów Wielkopolski11 (węzeł „Ostrów Wlkp. Północ”)
DK37 Darłowo6 (Karwice)
DK38 granica państwa – PietrowiceGłubczyce45 (Reńska Wieś)
DK39 ŁagiewnikiStrzelinBiedrzychówOwczaryBrzegNamysłów – Baranów
DK40 granica państwa – GłuchołazyPrudnikKędzierzyn-KoźlePyskowice
DK41 46 (Nysa) – PrudnikTrzebina – granica państwa
DK42 NamysłówKluczborkPraszkaRudnikiDziałoszynPajęcznoNowa BrzeźnicaRadomskoPrzedbórzRuda MalenieckaKońskieSkarżysko-KamiennaRudnik
DK43 45 (Wieluń) – RudnikiKłobuckCzęstochowa
DK44 GliwiceMikołówTychyOświęcimZatorSkawina4 (Kraków)
DK45 78 (Zabełków) – KrzyżanowiceRacibórzKrapkowiceOpoleKluczborkPraszkaWieluń8 (węzeł „Złoczew”)
DK46 33 (Kłodzko) – NysaOpoleOzimekLubliniecBlachowniaCzęstochowaJanówSzczekociny
DK47 7 (węzeł „Zabornia”) – Rabka-ZdrójNowy TargZakopane
DK48 8 (węzeł „Tomaszów Maz. Centrum”) – Tomaszów Mazowiecki – InowłódzPotworówBiałobrzegiGłowaczówKozieniceDęblinMoszczanka19 (węzeł „Kock Północ”)
DK49 47 (Nowy Targ) – Czarna GóraJurgów – granica państwa
DK50 CiechanówPłońskWyszogródSochaczewMszczonówGrójecGóra KalwariaKołbielMińsk MazowieckiŁochówOstrów Mazowiecka
DK51 granica państwa – BezledyBartoszyceLidzbark WarmińskiDobre MiastoOlsztynOlsztynek
DK52 granica państwa – CieszynBielsko-BiałaKętyWadowiceGłogoczówKraków79 (węzeł „Modlniczka”)
DK53 16 (węzeł „Olsztyn Pieczewo”) – SzczytnoRozogiMyszyniecOstrołęka60 (Różan)
DK54 ChruścielBraniewoGronowo – granica państwa
DK55 7 (węzeł „Żuławy Wschód”) – MalborkKwidzynGrudziądzStolno
DK56 25 (Koronowo) – 5 (węzeł „Trzeciewiec”)
DK57 BartoszyceBiskupiecSzczytnoPrzasnyszMaków MazowieckiPułtusk
DK58 OlsztynekZgniłochaJedwabnoSzczytnoBabiętaRuciane NidaPiszBiała Piska61 (Szczuczyn)
DK59 GiżyckoRynMrągowoNawiadyRozogi
DK60 91 (Topola Królewska) – KutnoGostyninPłockDrobinGlinojeckCiechanówMaków MazowieckiRóżanOstrów Mazowiecka
DK61 WarszawaJabłonnaLegionowoSerockRóżan8 (węzeł „Ostrów Mazowiecka Południe” – węzeł „Ostrów Mazowiecka Północ”) – ŁomżaSzczuczynEłkRaczkiSuwałkiBudzisko – granica państwa
DK62 StrzelnoKobylnikiRadziejówBrześć KujawskiWłocławekNowy DuninówPłockWyszogródNowy Dwór MazowieckiPomiechówekSerockWierzbicaWyszkówŁochówWęgrówSokołów PodlaskiDrohiczyn19 (Siemiatycze)
DK63 granica państwa – WęgorzewoGiżyckoPiszKolnoKisielnicaŁomża (węzeł „Łomża Południe”) – Stare ModzeleZambrówCeranówSokołów PodlaskiSiedlceŁukówRadzyń PodlaskiWiszniceSławatycze – granica państwa
DK64 Piątnica PoduchownaWiznaJeżewo Stare
DK65 granica państwa – GołdapOleckoEłkGrajewoMońkiBiałystokBobrowniki – granica państwa
DK66 8 (węzeł „Zambrów Zachód”) – 63 (Poryte-Jabłoń) – Zambrów – Wysokie MazowieckieBrańskBielsk PodlaskiKleszczeleCzeremchaPołowce – granica państwa
DK67 10 (Lipno) – Włocławek
DK68 granica państwa – Kukuryki2 (Wólka Dobryńska)
DK69 (uchylony)
DK70 ŁowiczSkierniewiceHuta Zawadzka
DK71 StrykówZgierz – … – 14 (węzeł „Pabianice Północ”) – Rzgów
DK72 KoninTurekUniejówBalinŁódźBrzezinyRawa Mazowiecka
DK73 WiśniówkaKielceMorawicaBusko-ZdrójSzczucinDąbrowa TarnowskaTarnówPilznoJasło
DK74 8 (węzeł „Wieluń”) – Wieluń – BełchatówPiotrków TrybunalskiSulejówŻarnówRuda MalenieckaKielceŁagówOpatówOżarówAnnopolKraśnikJanów LubelskiFrampolGorajecSzczebrzeszynZamośćHrubieszówZosin – granica państwa
DK75 79 (Kraków) – Niepołomice4 (węzeł „Targowisko”) – BrzeskoNowy SączKrzyżówkaTyliczMuszynka – granica państwa
DK76 WilgaGarwolinStoczek Łukowski63 (Łuków)
DK77 LipnikSandomierzStalowa WolaLeżajskTryńczaJarosławRadymnoPrzemyśl
DK78 granica państwa – ChałupkiWodzisław ŚląskiRybnikGliwiceTarnowskie GóryŚwierklaniecSiewierzZawiercieSzczekocinyNagłowiceJędrzejówChmielnik
DK79 WarszawaGóra KalwariaKozieniceZwoleńSandomierzPołaniecNowe BrzeskoKrakówTrzebiniaChrzanówJaworznoKatowiceChorzówBytom

Warszawa (węzeł „Marynarska” – węzeł „Warszawa Lotnisko”)

DK80 5 (węzeł „Bydgoszcz Zachód”) – BydgoszczToruń1 (węzeł „Lubicz”)
DK81 KatowiceMikołówŻorySkoczów
DK82 12 (węzeł „Lublin Tatary”) – ŁęcznaCycówWłodawa – granica państwa
DK83 TurekDobraSieradz
DK84 SanokLeskoUstrzyki DolneKrościenko – granica państwa
DK85 Nowy Dwór Mazowiecki7 (Kazuń)
DK86 Podwarpie (węzeł „Podwarpie”) – Wojkowice KościelneBędzinSosnowiecKatowiceTychy
DK87 75 (Nowy Sącz) – Stary SączPiwniczna-Zdrój – granica państwa
DK88 Strzelce Opolskie4 (węzeł „Strzelce Opolskie”) – 4 (węzeł „Kleszczów”) – GliwiceBytom
DK89 Gdańsk (terminal promowy Westerplatte7)
DK90 91 (Jeleń) – 55 (Baldram)[17]
DK91 Gdańsk (port) – TczewŚwiecieToruńWłocławekKowalKrośniewice14 (węzeł „Emilia”) – 8 (węzeł „Róża” – węzeł „Rzgów”) – Piotrków TrybunalskiKamieńskRadomskoKłomniceCzęstochowaKoziegłowySiewierzPodwarpie (węzeł „Podwarpie”)
DK92 2 (węzeł „Rzepin”) – ŚwiebodzinPniewyPoznańWrześniaSłupcaGolinaKoninKutnoŁowiczSochaczew2 (węzeł „Warszawa Zachód”) – … – 17 (Zakręt) – Mińsk Mazowiecki2 (węzeł „Kałuszyn”)
DK93 granica miasta – 3 w Świnoujściu
DK94 4 (węzeł „Zgorzelec”) – BolesławiecKrzywaChojnówLegnicaProchowiceWrocławBrzegOpoleStrzelce OpolskieToszekPyskowiceBytomBędzinSosnowiecDąbrowa GórniczaOlkusz7 (węzeł „Modlniczka”) – … – 4 (węzeł „Kraków Wieliczka”) – TarnówRzeszówJarosławRadymnoKorczowa – droga 1698R
DK95 55 (węzeł „Konstytucji 3 Maja”) – 1 (węzeł „Grudziądz”)
DK96 1 (węzeł „Turzno”) – 15
DK97 4 (węzeł „Rzeszów Wschód”) – 94 (Rzeszów, ul. Lwowska)
DK98 (uchylony)[18]

… – brak ciągłości drogi

Dopuszczalny nacisk osi

Docelowo na wszystkich drogach krajowych w Polsce będzie dozwolony ruch pojazdów o nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 tony. Obecnie na wielu odcinkach obowiązują ograniczenia do 10 i 8 ton[19]. Jest to niezgodne z unijnymi przepisami regulującymi nacisk osi napędowej – w chwili wejścia do Unii Europejskiej Polska zobowiązała się dostosować sieć drogową do standardu nacisku pojedynczej osi wynoszącego 11,5 tony[20].

Od 13 marca 2021[21], na mocy ustawy z 18 grudnia 2020 r., na wszystkich drogach krajowych dozwolony jest ruch pojazdów o nacisku pojedynczej osi do 11,5 tony, z wyjątkiem fragmentów znajdujących się w miastach na prawach powiatu[22] oraz innych odcinków, na których uzasadniono powód wprowadzenia ograniczenia. Wraz z wejściem w życie ustawy przestało obowiązywać rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z 21 kwietnia 2017 r.

Zobacz też

Uwagi

  1. Nie dotyczy autostrad i dróg ekspresowych.
  2. Długość wyłącznie autostrad dwujezdniowych.
  3. Długość wyłącznie dróg ekspresowych dwujezdniowych.

Przypisy

  1. a b Transport – wyniki działalności w 2020 roku. Główny Urząd Statystyczny, 2021-09-28. [dostęp 2021-09-29].
  2. a b c Ogólne informacje o sieci dróg krajowych. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, 2021-11-11. [dostęp 2020-11-11]. (pol.).
  3. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Aktualna statystyka drogowa. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, 2021-02-10. [dostęp 2020-02-11]. (pol.).
  4. Transport – wyniki działalności w 2016 r./Transport – Activity Results in 2016. Główny Urząd Statystyczny, 2016. s. 134. [dostęp 2018-02-28]. ISSN 1506-7998. (pol. • ang.).
  5. Ustawa z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1921 r. nr 6, poz. 32).
  6. Rozporządzenie Ministra Transportu Drogowego i Lotniczego oraz Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 24 stycznia 1952 r. w sprawie ustalenia sieci dróg państwowych. (Dz.U. z 1952 r. nr 6, poz. 39).
  7. W latach 70. XX wieku dokonano kolejnej zmiany numeracji. Przykładowo ówczesna droga państwowa nr 17 KostrzynSkwierzynaPniewy otrzymała oznaczenie T8 na odcinku łączącym Skwierzynę z Pniewami.
  8. Atlas samochodowy Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1965.
  9. bogdanow°: Drogi międzynarodowe w Polsce w latach 1960–1985. Polska-org.pl, 2021-06-06. [dostęp 2021-07-02]. (pol.).
  10. Odcinki dróg o wspólnym przebiegu szlaku (dwa numery) należy znakować dwoma numerami, jeżeli obie drogi mają ten sam charakter (międzynarodowy lub krajowy). W takim przypadku tabliczkę z numerem niższym umieszcza się nad tabliczką z numerem wyższym. Nie stosuje się podwójnej numeracji w przypadku wspólnego odcinka dla drogi międzynarodowej i krajowej; taki odcinek znakuje się tylko numerem drogi międzynarodowej

    Instrukcja o znakach i sygnałach na drogach, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1975.
  11. 1. Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

    1. drogi krajowe,
    2. drogi wojewódzkie,
    3. drogi gminne oraz lokalne miejskie,
    4. drogi zakładowe.
    Art. 2 Ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693)
  12. Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16).
  13. a b Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz.U. z 1998 r. nr 160, poz. 1071).
  14. Polska: mapa samochodowa z podziałem administracyjnym 1:700 000, wyd. V Zmienione, poprawione i uaktualnione, Szczecin: Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, 1999–2000, ISBN 83-904373-7-6.
  15. a b

    § 4.1 Ustala się następujący sposób numeracji dróg:

    1) drogi krajowe:
    a) autostrady – litera A i liczba jedno- lub dwucyfrowa,
    b) drogi ekspresowe – litera S i liczba jedno- lub dwucyfrowa,
    c) pozostałe drogi krajowe – liczba jedno- lub dwucyfrowa,
    2) drogi wojewódzkie – liczba trzycyfrowa
    Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 28 lutego 2000 r. w sprawie numeracji i ewidencji dróg oraz obiektów mostowych (Dz.U. z 2000 r. nr 32, poz. 393)
  16. Ustawa o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693, Art. 5. 1.).
  17. Aktualnie oznakowanie drogi nr 90 posiada odcinek drogi | Kwidzyn 55Korzeniewomost przez WisłęJeleń 91.
  18. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2019 r. w sprawie pozbawienia dróg kategorii dróg krajowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1850).
  19. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 21 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2017 r. poz. 878).
  20. Maciej Wyrzykowski: Polskie drogi powinny dopuścić 11,5 tonowe naciski na osie – Trybunał UE interweniuje w sprawie kar. 40ton.net, 2019-03-21. [dostęp 2020-12-18]. (pol.).
  21. Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54).
  22. Nie można wprowadzić ani ustanowić zakazu na:
    1) drogach publicznych lub ich odcinkach, które zostały wybudowane lub przebudowane z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, przez okres 5 lat od dnia oddania drogi lub jej odcinka do użytkowania;
    2) drogach publicznych lub ich odcinkach w transeuropejskiej sieci drogowej;
    3) drogach krajowych lub ich odcinkach, z wyjątkiem dróg krajowych zarządzanych przez prezydentów miast na prawach powiatu.

    Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54)

Linki zewnętrzne