| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Obwód | |||
Rejon | |||
Burmistrz |
Siergiej Iwaszkiewicz | ||
Powierzchnia |
32 km² | ||
Populacja (2018) • liczba ludności |
| ||
Nr kierunkowy |
+7 48132 | ||
Kod pocztowy |
216290, 216291 | ||
Tablice rejestracyjne |
67 | ||
Położenie na mapie obwodu smoleńskiego ![]() | |||
Położenie na mapie Rosji ![]() | |||
![]() | |||
Strona internetowa |
Wieliż (ros. Велиж, biał. Веліж, lit. Veližas) – miasto w Rosji, stolica rejonu wieliskiego w obwodzie smoleńskim, położone na brzegu Dźwiny. Ludność: 7060 (2015).
Miasto królewskie położone było w końcu XVIII wieku w starostwie niegrodowym wieliskim w powiecie witebskim województwa witebskiego[2].
Historia
![](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a6/Viali%C5%BE._%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%B6_%28XVIII%29.jpg/220px-Viali%C5%BE._%D0%92%D1%8F%D0%BB%D1%96%D0%B6_%28XVIII%29.jpg)
W 1395 roku został włączony w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego jako pograniczny zameczek. W czasie wojny litewsko-moskiewskiej (1534–1537) zdobyty w 1536 r. przez wojska moskiewskie, które zbudowały tu własny zamek. Zamek ten spalił w 1562 roku hetman Mikołaj Radziwiłł Rudy.
7 sierpnia 1580 r. zdobyty przez Polaków pod dowództwem kanclerza Jana Zamoyskiego. Na mocy rozejmu w Jamie Zapolskim z 1582 roku pozostało w Wielkim Księstwie Litewskim w Rzeczypospolitej. W 1585 roku król Stefan Batory ustanowił w Wieliżu starostwo, nadał herb i nadał przywileje. W 1654 spalony przez wojska moskiewskie. Od 1678 roku ponownie znalazł się w granicach Rzeczypospolitej. W 1697 roku zamek spłonął od pioruna.
W 1772 roku w wyniku I rozbioru Polski został przyłączony do Rosji. W 1861 miał miejsce wielki pożar miasta. W 1891 roku mieszkało tu 225 katolików użytkujący kościół katolicki pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny z 1754 roku.
Od 1 stycznia 1919 miasto przynależało do Białoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, jednakże jeszcze w 1919 przyłączone zostało do Rosji Radzieckiej, od 1922 przynależąc do ZSRR. W latach 1941–1943 znajdowało się pod okupacją niemiecką.
- Widoki Wieliża sprzed 1918 roku:
-
Ratusz
-
Panorama Wieliża
-
Kościół katolicki śś. Piotra i Pawła
-
Rynek
Urodzeni w Wieliżu
- Ignacy Czerniewski – polski inżynier, urzędnik kolejowy i wykładowca akademicki
Galeria
-
Centrum miasta
-
Zabytkowa kamieniczka
-
Muzeum
-
Zamarznięta Dźwina
Zobacz też
Przypisy
- ↑ http://web.archive.org/web/20180318054745/http://sml.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/sml/resources/b99191804c580aacbb84bf052efb10e3/MO18.pdf
- ↑ Вялікі гістарычны атлас Беларусі Т.2, Mińsk 2013, s. 79.
Linki zewnętrzne
- Wieliż, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 329 .